Οι τελευταίες εξελίξεις με τον Αθηνή είναι άλλη μια τρανή απόδειξη πως η φυλακή έχει αποτύχει. Ενώ έχει χαρακτηριστεί "σχολείο εγκληματιών", τώρα αποδεικνύεται "κέντρο επιχειρήσεων και οργάνωσης εγκλημάτων". Δεν επιτελεί πια κανέναν από τους σκοπούς της. Ούτε "εξουδετερώνει" τον εγκληματία, ούτε αποτρέπει τρίτους από τη διάπραξη νέων εγκλημάτων, ούτε κι επανα-κοινωνικοποιεί τον αποφυλακισμένο με ομαλό και νομοταγή τρόπο ζωής.
Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, η "εξουδετέρωση" του εγκληματία, δηλαδή η απομάκρυνσή του από το κοινωνικό περιβάλλον ώστε να μην έχει την ευκαιρία να διαπράξει νέο αδίκημα, δεν είναι παρά μόνον παροδική. Από την προσωρινή κράτηση του υπόπτου, η οποία γίνεται δεκτή από το δικαστήριο κυρίως σε περιπτώσεις αυτοφώρου ή με πολύ δυνατά στοιχεία, μέχρι και την επιβολή της ποινής φυλάκισης, ο κρατούμενος βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση. Έπειτα όμως από την έκτιση της μισής διάρκειας της συνολικής του ποινής, περιέρχεται σε καθεστώς ημι-κράτησης, σημαίνοντας ότι δικαιούται με την άδεια του διευθυντή να βγαίνει ασυνόδευτος για ορισμένες ώρες ή μέρες κάθε βδομάδα. Αυτό συνδέεται με τον τρίτο στόχο, την επανένταξη του εγκληματία, προσπαθώντας να επαναδομήσει υγιείς δεσμούς με την ευρύτερη κοινωνία.
Εν τω μεταξύ, καθόσον βρίσκεται στις φυλακές, συναναστρέφεται με τρόφιμους με κάθε τύπου παρελθόν, που μπορεί να βρίσκονται ήδη υπό αυτό το καθεστώς. Μπορεί να δέχεται επισκέψεις, να στέλνει γράμματα, να μιλά και να κατέχει τηλέφωνο αργότερα, ενώ μέσα υπάρχει και τηλεόραση. Οπότε η επαφή του καταδικασθέντος με τον έξω κόσμο και ειδικότερα με εγκληματογενή στοιχεία δεν διακόπτεται, αντιθέτως είναι πιο πιθανόν να εντείνεται και να συνεχίζεται. Άρα συνεργοί και ομοϊδεάτες πολλές φορές δεν αποθαρρύνονται στην ιδέα του κελιού. Απλά μαθαίνουν καλύτερες τεχνικές κάλυψης και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Άλλοι πάλι από θύτες γίνονται θύματα, όπως ο Κακανθύμης.
Η εγκληματική ενασχόληση είναι φαύλος κύκλος και δύσκολα ξεφεύγεις αν εμπλακείς πολύ βαθιά.. Και η φυλακή δεν βοηθάει. Απλά το κάνει χειρότερο και για την πολιτεία και για τον κρατούμενο και για τους οικείους του.
Όσον αφορά τον πρώτο στόχο, η "εξουδετέρωση" του εγκληματία, δηλαδή η απομάκρυνσή του από το κοινωνικό περιβάλλον ώστε να μην έχει την ευκαιρία να διαπράξει νέο αδίκημα, δεν είναι παρά μόνον παροδική. Από την προσωρινή κράτηση του υπόπτου, η οποία γίνεται δεκτή από το δικαστήριο κυρίως σε περιπτώσεις αυτοφώρου ή με πολύ δυνατά στοιχεία, μέχρι και την επιβολή της ποινής φυλάκισης, ο κρατούμενος βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση. Έπειτα όμως από την έκτιση της μισής διάρκειας της συνολικής του ποινής, περιέρχεται σε καθεστώς ημι-κράτησης, σημαίνοντας ότι δικαιούται με την άδεια του διευθυντή να βγαίνει ασυνόδευτος για ορισμένες ώρες ή μέρες κάθε βδομάδα. Αυτό συνδέεται με τον τρίτο στόχο, την επανένταξη του εγκληματία, προσπαθώντας να επαναδομήσει υγιείς δεσμούς με την ευρύτερη κοινωνία.
Εν τω μεταξύ, καθόσον βρίσκεται στις φυλακές, συναναστρέφεται με τρόφιμους με κάθε τύπου παρελθόν, που μπορεί να βρίσκονται ήδη υπό αυτό το καθεστώς. Μπορεί να δέχεται επισκέψεις, να στέλνει γράμματα, να μιλά και να κατέχει τηλέφωνο αργότερα, ενώ μέσα υπάρχει και τηλεόραση. Οπότε η επαφή του καταδικασθέντος με τον έξω κόσμο και ειδικότερα με εγκληματογενή στοιχεία δεν διακόπτεται, αντιθέτως είναι πιο πιθανόν να εντείνεται και να συνεχίζεται. Άρα συνεργοί και ομοϊδεάτες πολλές φορές δεν αποθαρρύνονται στην ιδέα του κελιού. Απλά μαθαίνουν καλύτερες τεχνικές κάλυψης και συνεχίζουν ακάθεκτοι. Άλλοι πάλι από θύτες γίνονται θύματα, όπως ο Κακανθύμης.
Η εγκληματική ενασχόληση είναι φαύλος κύκλος και δύσκολα ξεφεύγεις αν εμπλακείς πολύ βαθιά.. Και η φυλακή δεν βοηθάει. Απλά το κάνει χειρότερο και για την πολιτεία και για τον κρατούμενο και για τους οικείους του.
2 σχόλια:
Στις φυλακές, μάλλον πρέπει να προσέχομεν τους φρουρούς-δεσμοφύλακες περισσότερο απ' ότι τους κρατούμενους. Γιατί, με την ανοχή-συμμετοχή αυτών αρχίζουν κυρίως τα κακά.
Ναι πράγματι. Ωστόσο είναι αναμενόμενο μέσα στις τόσες προκλήσεις να υπάρχουν κάποιοι που να υποκύπτουν. Γιατί η διαφθορά δεν είναι ιάσιμη παθολογία, όπως την παρουσιάζουν πολλοί πολιτικάντιδες και δημοσιογραφίσκοι σήμερα, οι οποίοι κατακεραυνώνουν και απαιτούν πανάκεια με ελαφρά το μυαλό και την καρδία. Η παρέκκλιση, μαζί και η διαφθορά και το έγκλημα πάντα θα υπάρχουν σε μια κανονιστική κοινωνία όπως θα'λεγαν οι θετικιστές.
Ειδικότερα δε, σε μια κατά πολύ πιο αυστηρή μικρογραφία της όπως η φυλακή. Και αρχικός στόχος αυτής της ανάρτησης ήταν να υποστηρίξω την κατάργηση της και τη στροφή προς εναλλακτικές ποινές, όμως όπως πάντα χάθηκα κάπου μες την πολυλογία μου! Οι αντίθετες απόψεις θα έλεγαν όμως "τότε τί; τί θα κάνουμε με ειδεχθείς κι αμετανόητους εγκληματίες; να επαναφέρουμε τη θανατική ποινή;" Είναι ένα ζήτημα που σηκώνει πολύ συζήτηση και για να μην παρασυρθώ πάλι, το αφήνω ως εδώ.
Και με συγχωρείτε για τη καθυστερημένη απάντηση.
Δημοσίευση σχολίου